روش ماریا مونته سوری

ماریا مونته سوری مخترع روش مونته سوری است. او اولین پزشک زن ایتالیایی بود، اما چون در آن زمان اجازه ی کار در بیمارستان ها به او داده نشد به ناچار در یکی از مراکز نگهداری کودکان معلول و بیمار مشغول به کار شد.ماریا مونته سوری در آنجا متوجه شد علی رغم توانایی کودکان، به آنها محیطی برای رشد، آموزش و پیشرفت داده نمیشود

با مشاهده رفتار کودکان پی برد که کودک بیش از این که به نتیجه کار توجه یا علاقه داشته باشد به رضایت از کار و شیوه انجام آن کار توجه دارد.

ویژگی دیگر کودک علاقه به انجام کارهای تکراری است تا کار برایش کاملاً درونی شود وی بخاطر ابداع این روش جایزه یونسکو را از آن خود کرد

اصول اساسی آموزش‌های مبتنی بر نظام مونته‌سوری عبارتند از

محیط: قرار گرفتن گروه‌های سنی متفاوت در کنار هم (گروه‌های سنی سه سالانه)

نقش راهنما : بازه‌های زمانی فعالیت بدون مداخله مستقیم و با حضور راهنما

آزادی : آزادی در انتخاب فعالیت‌های مورد علاقه از بین فعالیت‌های موجود، با حضور راهنما

محیط آموزشی از سه ضلع معلم، کودک و محیط فیزیکی تشکیل می‌شود. نقش معلم در کلاس تشویق استقلال، آزادیِ در چارچوب و برقراری نظم است. کودکان در چارچوب فعالیت‌های در دسترس، در انتخاب فعالیت و روش انجام آن آزادی دارند؛ راهنمایی معلم در هنگام نیاز کودک و نه تشخیص معلم صورت می‌گیرد. در این نظام توانایی، استقلال و آزادی کودک رشد و توسعه پیدا می‌کند

شاگردان کوچک‌تر از همکلاسان بزرگ‌تر خود یادمی‌گیرند و شاگردان بزرگ‌تر با آموزش به کوچک‌ترها آموخته‌های خود را مرور و تثبیت می‌کنند.

کودکان از بین فعالیت‌های متناسب با سنشان، یک فعالیت را انتخاب کرده و سپس با روش خود به انجام آن می‌پردازند. در جریان انتخاب فعالیت اگر کمک و راهنمایی بخواهند معلم در حد در خواست کودک راهنمایی خواهد کرد. وظیفه دیگر معلم در این نظام حفظ نظم محیط آموزشی است.

دورهای زمانی انجام فعالیت طولانی‌تر از کلاس‌های معمول است و کودک در این دوره به انجام فعالیت خود می‌پردازد و معلم مداخله‌ای در روند کاری او ندارد.

در روش مونته سوری، کودکان مفاهیم را از طریق ایده، عمل و تجربه یاد میگیرند و دیگر خبری از روش های خسته کننده انتزاعی و تئوری نیست. معلم در روش مونته سوری به عنوان فردی راهنما برای برقراری نظم و تشویق کودکان به آزادی عمل و استقلال حضور دارد و هر زمانی که کودک خودش تشخیص دهد و بخواهد، میتواند از او کمک بگیرد. کودکان در روش مونته سوری میتوانند در چارچوب فعالیت هایی که در اختیارشان گذاشته میشود و با توجه به علاقه  خود یک فعالیت مناسب با سنشان را انتخاب کنند و و آن را با ابتکار و به روش خودشان انجام دهند، زیرا آزادی کودک مهمترین اصل از روش آموزشی مونته سوری است.

در روش مونته سوری کودکان در گروه های سنی مختلف با هم در محیط آموزشی قرار میگیرند و میتوانند تجربیات خود را به هم انتقال دهند. در این روش، مفاهیمی آموزش داده میشود که در مدارس معمولی به آن ها معمولا توجهی نمیشود.مفاهیمی مانند داشتن استقلال، کوشا بودن، داشتن حس همکاری و تعاون، صلح جو بودن و داشتن اعتماد به نفس. در روش مونته سوری یادگیری کاملا تجربی و به واسطه تجربه و عمل به وجود می آید، زیرا ماریا مونته سوری معتقد بود که یادگیری به واسطه تجربه منجر به  درک عمیق تر مفاهیم آموزشی میشود.

کودکان در روش مونته سوری با اشتیاق و بدون هیچ گونه استرسی  به انجام فعالیت های مورد علاقه خود میپردازند و بدین ترتیب شناخت بهتری از استعداد ها و علایقشان پیدا میکنند. آزادی عمل در یادگیری باعث میشود تا کودکان بتوانند با سرعت های مختلفی به یادگیری بپردازند، بنابر این کودکانی که برخی مفاهیم را  کند تر یاد میگیرند به هیچ عنوان در محیط مونته سوری احساس ضعف و ناتوانی نخواهند داشت.