نویسنده: ویکتوریا ویلیامسون

ترجمه: فاران شم آبادی

منبع: صفحات ۴۰-۳۹ Music Teacher Magazine, April 2016,

چه عواملی بر کیفیت اجرا موثرند؟

من علاقه ای به امتحانات موسیقی ندارم. امتحان دادن در کودکی به حد کافی تلخ بود.پانزده سال بعد، وقتی هنرجویانم را برای اجرا آماده می کردم،تمام آن خاطرات در ذهنم تداعی شدند. به یاد آوردم که در سالن امتحان نشسته بودم و داشتم قطعه ای را تمام می کردم که برایش شب های زیادی بیدارمانده بودم. سکوتی سنگین بر سالن حکمفرما بود و تنها صدای خش خش مداد روی برگه های امتحان به گوش می رسید. از خودم پرسیدم: آیا این همان چیزی بود که می خواستی بشنوی؟

به عنوان یک معلم به هنرجویانم کمک کردم تا تکنیک هایی برای کسب آرامش و تسلط بر نوازندگی بیاموزند، اما هرگزمطمئن نبودم که ممتحنین از هنرجویان چه می خواهند. با رعایت چه مواردی می شد نمره ی بالاتری گرفت؟

مدتی است مشغول انجام پروژه ی تحقیقی هیجان انگیزی هستم که عنوان غیر رسمی آن این است: «منتقدین چه می خواهند؟». این روش جدیدی است برای بررسی عواملی که اجرایی فوق العاده را ممکن می کند و با وجود این که این پروژه،اجراهای اساتید را مورد مطالعه و ارزیابی قرار می دهد،نکات مهمی را جهت آمادگی برای اجرای قطعات به هنرجویان سطوح مختلف نوازندگی ارائه می کند.وجه مشترک خواسته های منتقدین، ماهیت ارزیابی موسیقی است و این که چه چیز به گوش خوشایند است.

در این پروژه با گروه تحقیق دانشگاه علوم و هنرهای کاربردی لوسرن[۱] سوئیس،خصوصا النا الساندری[۲] همکاری می کنم. پایان نامه دکترای النا نقدهایی را مطالعه می کند که طی صد سال گذشته بر ضبط های گوناگون سونات های پیانوی بتهون به وسیله ی موسسه ی گرامافون نوشته شده است. بر اساس این تحقیقدشوار او به شِمای کلی ازمعیارها و نکات مورد نظر منتقدین در ارزیابی های آنها دست یافت.

بسیاری از نتایج به دست آمده مختص اجرای رپرتواریا سازی خاص است (در این مطالعه، نکات بسیار زیادی برای یادگیری می توان یافت، به خصوص اگر معلم پیانو باشید) اما در مجموع، بالاترین امتیاز به اجراهایی که دارای شدت، انسجام و پیچیدگی بیشتر ونشان دهنده ی ابتکار، تسلط و ممارست هستند، تعلق می گیرد.از جمله مواردی که اهمیت زیادی دارد،حفظ تعادل در صدای ساز است. منتقدین اجراهایی را ستایش می کردند که با اعتماد به نفس بالا وبه نحو احسن نواخته می شدند و نشان دهنده ی احساسات درونی،تاثیر پذیری از افراد و محیط پیرامون و سپس تلاش برای تسلط بر اجرا علیرغم همه ی دشواری ها بودند.

در واقع ارزشیابی در آموزش موسیقی به اصلاحاتی نیاز دارد تا نوازندگان را برای نقدهایی که در دنیای واقعی با آن مواجه می شوند، آماده کند. همان طور که در مقاله ی آن تحقیق آمده است:

«منتقدین حرفه ای زبانی برای ارزیابی در این حوزه ابداع کرده اند…و آموزش این که منتقدین چگونه می نویسند و در اجراها چه مواردی را دنبال می کنند، هنرجویان و نوازندگان را با این زبان آشنا می کند و لغات و اصطلاحات جدید و ابزارهایی را در اختیار آن ها قرار می دهد تادر طول آمادگی برای اجراهایشان و تامل بر پیشرفتشان از آن ها استفاده کنند.»

کلام آخر

از درس های اولیه ی موسیقی تا نقد قله های پایانی اجرا، روانشناسی موسیقی تحقیقات فراوانی را برای بهبود آموزش موسیقی ارائه می کند. این رشته به سرعت در بریتانیا و در دنیا در حال پیشرفت است و با پیشرفت تکنولوژی و نزدیک شدن فرهنگ ها به یکدیگر می توانیم منتظرظهور بینش هایی جدید درباره ی اهمیت ارتباط موسیقی با زندگی انسان باشیم. بسیاری از محققین، از جمله بنده، در صدد آن هستیم که یافته هایمان را به عنوان دستاوردهای موثری برای ترویج و بهبود آموزش موسیقی ارائه کنیم.

ویکوریا ویلیامسون همکار تحقیقاتی معاونت ریاست دانشگاهو مدرس موسیقی در دانشگاه شفیلد است که به تازگی گروهی تحقیقیبا نام «موسیقی و سلامت» راه اندازی کرده است.