هاردی - گاردی (Hurdy-Gurdy)
سازهاردی - گاردی (Hurdy-Gurdy)
هاردی - گاردی اولین ساز زهی است که مضرابهای آن به کلیدهایی متصل شده است. لغت فرانسوی Viella a Roue یا ویولون چرخان شیوه تولید صدا را در این ساز توضیح میدهد. حرکت قوسی شکل آرشه ویولون در اینجا با چرخی متصل به یک دسته کوچک، انجام میشود و در اصل ایجاد صدا با چرخاندن این دسته انجام میگیرد. لبه خارجی چرخ چوبی با صمغ پوشیده شده و وقتی حرکت دسته به چرخ منتقل می شود چرخش آن موجب لرزیدن سیمها یا زه های ساز میشود.
همانطور که در ارگ، هوای ذخیره شده میتواند آوایی کشیده یا پایدر تولید کند، چرخ در این ساز با نگه داشتن زه در حالت ثابت صدایی کشیده و مداوم ایجاد می کند. به علاوه در هاردی- گاردی زه هایی هستند که اصولا صدایی ثابت دارند و باقی زه ها طوری کوک شده اند که بتوانند نتهای دیگر را ایجاد کنند. کلیدهای تعبیه شده در این ساز هنگام فشرده شدن با زه مماس شده و آنرا در محلی محکم میکند که نت مورد نظر از آن شنیده شود، کاری که نوازنده ویولون با انگشتانش انجام میدهد.